itulau_fanua

tala fou

 

O loʻo faʻateleina le soifua matua o le faitau aofaʻi, ma o le manaʻoga mo le tausiga umi o loʻo faʻateleina foi; E tusa ai ma le Faalapotopotoga o le Soifua Maloloina a le Lalolagi (WHO), e tusa ma le lua mai le toatolu tagata ua matutua e manaʻomia se fesoasoani umi mo le ola i aso uma. O faiga mo tausiga umi i le lalolagi atoa o loʻo tauivi e faʻafetaui nei manaʻoga faʻatupulaia; E tusa ai ma le UN Decade of Healthy Aging progress report (2021-2023), e na o le 33% o lipoti o atunuu o loʻo lava alagaoa e tuʻufaʻatasia ai le tausiga umi i faiga faʻalesoifua maloloina ma agafesootai. O le le atoatoa o le tausiga mo taimi uumi e faʻateleina ai le avega i tagata tausi maʻi (e masani lava o tagata o le aiga ma paaga), e le gata o loʻo i ai se sao taua i le tausia o le soifua maloloina ma le gaioiga o tagata e mauaina, ae o loʻo avea foi ma taʻiala i faiga faʻalesoifua maloloina lavelave e mautinoa ai le taimi ma le faʻaauauina o auaunaga tau tausiga. E tusa ma le 76 miliona tagata tausi ma'i fa'apitoa e tu'uina atu le tausiga i Europa; I totonu o atunuu o le Faalapotopotoga mo le Galulue Faatasi ma le Atinae (OECD), e tusa ma le 60% o tagata matutua o loʻo tausia atoatoa e tagata tausi maʻi. Faatasi ai ma le faʻalauteleina o le faʻalagolago i tagata tausi maʻi, o loʻo i ai se manaʻoga faʻanatinati e faʻavae faiga lagolago talafeagai.

 

O tagata tausi ma'i e masani ona matutua atu i latou lava ma e ono iai ni fa'aletonu masani, fa'aletonu po'o ni fa'afitauli fa'aletausaga. Pe a faʻatusatusa i tamaiti tausi maʻi, o manaʻoga faʻaletino o galuega tausi e mafai ona faʻateleina ai nei tulaga faʻafomaʻi sa i ai muamua, e oʻo atu ai i le sili atu o le tigaina o le tino, popolevale, ma le le lelei o le iloiloga a le tagata lava ia o le soifua maloloina. O se suʻesuʻega i le 2024 na maua ai o tagata matutua matutua e iai a latou matafaioi tausi maʻi na oʻo i le paʻu tele o le soifua maloloina faʻaletino pe a faʻatusatusa i tagata e le o tausi maʻi e tutusa tausaga. O tausi ma'i matutua o lo'o tu'uina atu le tausiga mo tagata mama'i e mana'omia le tausiga tigaina e matua'i a'afia lava i a'afiaga leaga. Mo se fa'ata'ita'iga, ua fa'atupula'ia le avega i tagata tausi ma'i matutua i tulaga o lo'o fa'aalia ai e tagata tausi ma'i e maua i le tu'ufau le le fiafia, itaitagofie, po'o le fa'ateleina o fa'aletonu i mea faigaluega o le olaga i aso uma.

 

O le le paleni o alii ma tamaitai i le va o tagata tausi maʻi e taua tele: o tagata tausi maʻi e masani lava o tamaʻitaʻi matutua ma matutua atu, aemaise lava i atunuu maualalo ma maualalo tupe maua. E sili atu fo'i ona tu'uina atu e tama'ita'i le tausiga mo tulaga fa'alavelave e pei o le tu'inanau. Na lipotia mai e tamaitai tausi maʻi le maualuga atu o faʻamaoniga o le atuatuvale ma le paʻu o galuega nai lo alii tausi. E le gata i lea, o le avega o le tausiga e i ai se aafiaga le lelei i amioga tau soifua maloloina (e aofia ai auaunaga tau puipuiga); O se suʻesuʻega na faia i le 2020 i fafine e 40 i le 75 tausaga na faʻaalia ai se fesoʻotaʻiga le lelei i le va o itula o galuega tausi ma le taliaina o le mammogram.

 

O galuega tausi e iai a'afiaga leaga ma e tatau ona tu'uina atu le lagolago mo tagata matutua. O se laasaga taua muamua i le fausiaina o le lagolago o le fa'aagaga sili atu i faiga mo tausiga umi, aemaise lava pe a utiuti punaoa. E ui e taua tele lenei mea, o suiga lautele ile tausiga umi ole a le tupu ile po. O le mea lea e taua ai le tuʻuina atu vave ma tuusaʻo le lagolago i tagata matutua tausi, e pei o le ala i aʻoaʻoga e faʻalautele ai lo latou malamalama i faʻamaoniga o maʻi o loʻo faʻaalia e latou tausi maʻi ma lagolago i latou e pulea lelei avega ma popolega. E taua tele le atina'eina o faiga fa'avae ma fa'auilavea mai se va'aiga a tama'ita'i e fa'ate'a ai fa'afeagai le tutusa o ali'i ile tausiga fa'alilolilo umi. E tatau i faiga fa'avae ona amana'ia a'afiaga e ono tula'i mai; Mo se fa'ata'ita'iga, o tupe fa'ameaalofa mo tausi ma'i fa'alilolilo e ono iai ni a'afiaga leaga e le'i mafaufauina i tama'ita'i, fa'avaivaia ai lo latou 'auai o tagata faigaluega ma fa'atumauina ai tiute fa'ale-aganu'u. E tatau foi ona amanaia manaoga ma manatu o tagata tausi; E masani ona lagona e le au tausi maʻi le tuulafoaiina, faʻatauvaʻa, ma le lipotia o le tuʻua i fafo mai le fuafuaga o le tausiga o le maʻi. O tausi ma'i o lo'o auai sa'o i le fa'agasologa o le tausiga, o lea e taua tele ai le fa'atauaina o latou manatu ma tu'ufa'atasia i le faiga o fa'ai'uga a le falema'i. Ma le mea mulimuli, e manaʻomia nisi suʻesuʻega e malamalama atili ai i luʻitau faʻalesoifua maloloina tulaga ese ma manaʻoga o tagata matutua tausi maʻi ma faʻailoa faʻalavelave; O se iloiloga faʻatulagaina o suʻesuʻega i luga o faʻalavelave faʻapitoa mo tagata tausi maʻi e faʻaalia ai o loʻo tumau pea le faʻaalia o tagata matutua matutua i ia suʻesuʻega. A aunoa ma le lava fa'amaumauga, e le mafai ona tu'uina atu le lagolago talafeagai ma fa'atatau.

 

O le faitau aofa'i o tagata matutua o le a le gata ina fa'atupuina ai le fa'atupula'ia pea o le aofa'i o tagata matutua e mana'omia le tausiga, ae fa'apea fo'i le fa'aopoopoina o le aofa'i o tagata matutua o lo'o faia galuega tau tausiga. O le taimi lenei e faʻaitiitia ai lenei avega ma taulaʻi i le tele o galuega e le amanaiaina e tagata matutua tausi maʻi. O tagata matutua uma, pe o lo'o mauaina le tausiga po'o tagata tausi, e tatau ona ola i ni olaga maloloina

Siosiomia e ana uo


Taimi meli: Tes-28-2024