itulau_fanua

tala fou

E mafai ona aoina mai ni mea fa'ata'ita'i mai tagata soifua maloloina e fa'agasolo ai le alualu i luma o le soifua maloloina?

E fa'afefea ona maua se paleni i le va o sini fa'asaienisi, fa'alavelave fa'alavelave, ma mea e fiafia i ai tagata auai?

I le tali atu i le valaʻau mo vailaʻau saʻo, o nisi o fomaʻi ma saienitisi faʻavae ua suia mai le suʻesuʻeina po o fea faʻalavelave e saogalemu ma aoga mo le tele o tagata gasegase i se auala e sili atu ona mama e faʻatatau i le sailia o le togafitiga saʻo mo le maʻi saʻo i le taimi tatau. Fa'asaienisi alualu i luma, na muai fa'atinoina i le matata o le oncology, ua fa'aalia ai o vasega falema'i e mafai ona vaevaeina i molecular intrinsic phenotypes, fa'atasi ai ma ala eseese ma tali fa'afoma'i eseese. Ina ia mafai ona faʻamatalaina uiga o ituaiga sela eseese ma faʻalapotopotoga faʻapitoa, ua faʻatulagaina e saienitisi faʻafanua faʻafanua.

Ina ia faʻalauiloaina suʻesuʻega faʻamaʻi fatugaʻo, na faia ai e le National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (NIDDK) se mafutaga faaleaoaoga i le 2017 O tagata auai na aofia ai saienitisi faavae, nephrologists, feterale regulators, Institutional Review Board (IRB) nofoa, ma atonu e sili ona taua, gasegase. Na talanoaina e sui o le seminare le aoga faasaienisi ma le taliaina lelei o biopsies fatugaʻo i tagata e le manaʻomia i latou ile tausiga faʻafomaʻi ona e laʻititi ae manino le lamatiaga o le oti. O metotia fa'aonaponei "omics" (molecular research method e pei o genomics, epigenomics, proteomics, ma metabolomics) e mafai ona faʻaogaina i suʻesuʻega o le tino e faʻamalamalama ai ala faʻamaʻi e leʻi iloa muamua ma faʻamaonia ai faʻamoemoega mo le faʻaogaina o vailaʻau. Na ioe tagata auai e faapea o fatuga'o biopsies e talia na'o mo su'esu'ega, pe a fa'atapula'a i tagata matutua e tu'uina atu le fa'atagaga, malamalama i tulaga lamatia ma leai se mea e fiafia i ai le tagata lava ia, o fa'amatalaga na maua e fa'aoga e fa'aleleia atili ai le soifua manuia o tagata ma'i ma le poto fa'asaienisi, ma e fa'amaonia e le tino iloilo, le IRB, le su'esu'ega.

88c63980e8d94bb4a6c8757952b01695

I le maeʻa ai o lenei fautuaga, ia Setema 2017, na faʻatupeina e le NIDDK Kidney Precision Medicine Project (KPMP) na faʻatuina nofoaga e ono e faʻafaigaluegaina e aoina mai ai aano mai tagata mamaʻi e maua i fatugaʻo e leai ni faʻamatalaga o le biopsy falemaʻi. O le aofaʻi o 156 biopsies na faia i le lima tausaga muamua o le suʻesuʻega, e aofia ai le 42 i tagata mamaʻi maʻi manuʻa fatugaʻo ma le 114 i tagata mamaʻi maʻi faʻamaʻi fatugaʻo. Leai se maliu na tupu, ma faʻalavelave e aofia ai faʻamaʻi ma faʻamaʻi toto e tutusa ma mea o loʻo faʻamatalaina i tusitusiga ma suʻesuʻega faʻatagaga.

O suʻesuʻega a le Omics e tulaʻi mai ai se fesili faʻasaienisi autu: E faʻafefea ona faʻatusatusaina aano o loʻo aoina mai tagata mamaʻi i faʻamaʻi i le "masani" ma le "faʻasino" mea? O lenei fesili faʻasaienisi i le isi itu e tulaʻi mai ai se fesili taua faʻatatau: E talia ea i le amio le ave faʻataʻitaʻiga o mea mai tagata volenitia maloloina ina ia mafai ona faʻatusatusa i faʻataʻitaʻiga o mea maʻi? O lenei fesili e le gata i suʻesuʻega faʻamaʻi fatugaʻo. O le aoina mai o masini fa'asinomaga maloloina e mafai ona fa'agasolo ai su'esu'ega i le tele o fa'ama'i. Ae o aʻafiaga e fesoʻotaʻi ma le aoina mai o mea mai totoga eseese e eseese e faʻatatau i le faʻaogaina o le tino.

 


Taimi meli: Nov-18-2023